Chăm sóc người bệnh điều trị lọc máu

Cảm thấy choáng ngợp là hoàn toàn bình thường

Khi mới bắt đầu, việc điều trị lọc máu sẽ mang đến nhiều sự thay đổi trong cuộc sống của bạn. Sẽ có những ngày bạn cảm thấy kiệt sức vì có quá nhiều thứ phải làm. Do đó, việc phải điều chỉnh lối sống để có thể chăm sóc cho người thân đang điều trị lọc máu đôi khi có thể là một nhiệm vụ quá sức. Hãy thẳng thắn nhìn nhận và chia sẽ về những khó khăn bạn gặp phải trong quá trình chăm sóc với chính người bệnh, nhân viên y tế cũng và những người thân thiết. Bạn cũng có thể kết nối với những người chăm sóc suy thận suy thận mạn khác để có thể hỗ trợ lẫn nhau trong việc chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm.   

Lập kế hoạch và lên lịch trình

Có nhiều phương pháp điều trị lọc máu, bạn có thể đọc thêm tại đây. Điểm chung giữa các phương pháp này là người bệnh cần phải tuân thủ lịch trình điều trị. Đối với một số liệu pháp lọc máu, chẳng hạn như chạy thận nhân tạo tại bệnh viện, việc tuân thủ lịch trình đã định là rất quan trọng. Đối với phương pháp chạy thận nhân tạo tại nhà hoặc lọc màng bụng , thường có sự linh hoạt hơn về thời gian và tần suất điều trị. Do đó, bạn nên nắm rõ lịch trình điều trị để giúp người bệnh tuân thủ. Hãy trao đổi thêm với nhân viên y tế để đảm bảo bạn và người bệnh hiểu rõ tầm quan trọng của việc tuân thủ lịch trình trong hành trình điều trị.

Bình thường mới

Cuộc sống sẽ không ngừng thay đổi và việc điều trị lọc máu cũng sẽ ít nhiều thay đổi cuộc sống của bạn và người bệnh, bao gồm chế độ ăn, tập thể dục, du lịch, công việc,.... Bạn có thể đọc thêm về những tác động của điều trị lọc máu đối với cuộc sống hàng ngày tại đây.

Biết thêm một "ngôn ngữ" mới

Khi chăm sóc người thân điều trị với lọc màng bụng, bạn sẽ làm quen với nhiều từ và khái niệm mới. Một trong những từ quan trọng nhất là “màng bụng”. Màng bụng là một phần của bụng được sử dụng như một bộ lọc tự nhiên bắt chước khả năng lọc của thận. Đây chỉ là một trong nhiều cụm từ có thể bạn sẽ nghe nhiều lần, cùng với các thuật ngữ khác như trao đổi dịch, chu kỳ, catheter, và nhiều thuật ngữ khác. Biết về những thuật ngữ này sẽ giúp bạn thích nghi tốt hơn. Đừng ngần ngại hỏi các nhân viên y tế nếu có bất cứ điều gì bạn cần được giải thích thêm.

Những thay đổi ở nhà 

Lọc màng bụng đòi hỏi một số dụng cụ và thuốc cần được lưu trữ và bảo quản tại nhà, ví dụ như các túi dịch. Bạn cần phải có đủ không gian sạch sẽ và khô ráo cho những vật dụng điều trị này. Lập kế hoạch cẩn thận về cách thức và vị trí cất giữ những dụng cụ điều trị này là rất cần thiết cho quá trình điều trị.

Giấc ngủ và những thói quen mới khi ngủ 

Việc trao đổi dịch trong lọc màng bụng có thể diễn ra vào ban đêm, với một máy lọc màng bụng để bên cạnh giường. Máy lọc sẽ tạo ra một số ánh sáng và âm thanh, và có thể sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn. Có thể bạn và người bệnh sẽ mất một thời gian để làm quen, nhưng dần dần nó sẽ trở nên bình thường. Hãy tham gia các buổi đào tạo, ở đó bạn có thể xem (và nghe) quy trình để làm quen với những thói quen mới.

Tầm quan trọng của sự sạch sẽ 

Lọc màng bụng cần có  một catheter để châm và xả dịch lọc làm sạch máu trong mỗi lần trao đổi dịch. Điều quan trọng là lỗ thoát và catheter phải được giữ sạch sẽ. Bạn có thể tham gia vào các cuộc tư vấn để có thể chia sẻ cách giữ vệ sinh và hiểu cần làm gì để duy trì lỗ thoát của catheter luôn ở trạng thái tốt.

Giữ lối sống năng động 

Giống như mọi người, những người điều trị lọc máu cũng sẽ cảm thấy thoải mái hơn bằng việc duy trì một lối sống năng động. Bạn có thể tham gia nhiều hoạt động cùng nhau và nên khuyến khích người bạn chăm sóc tiếp tục tham gia vào công việc và sở thích của họ. Chỉ cần lưu ý rằng bạn phải trao đổi với bác sĩ để đảm bảo rằng hoạt động này phù hợp với người bệnh.

Hãy dành chút thời gian cho riêng mình

Chăm sóc người suy thận mạn có thể là một thách thức đối với bạn cả về cả tình cảm và thể chất. Thi thoảng ra khỏi nhà và dành thời gian với những mối quan hệ khác cũng là một cách tốt để nghỉ ngơi, chia sẻ giúp bạn tiếp thêm năng lượng để luôn cảm thấy lạc quan. Bạn cũng có thể cân nhắc kết nối với những người chăm sóc suy thận mạn khác để có thể hỗ trợ lẫn nhau. Hãy cố gắng duy trì sự cân bằng trong cuộc sống.

Đến bệnh viện nhiều lần

Vì người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi và không thể tự di chuyển đến bệnh viện, bạn có thể phải đưa họ đi. Bạn cần trực tiếp hoặc sắp xếp các phương tiện thích hợp để đưa người bệnh đến bệnh viện đúng giờ và chờ đến khi buổi điều trị kết thúc để đưa họ về.

Một khía cạnh mới và riêng tư cho cuộc sống của họ

Người mà bạn chăm sóc sẽ dành khá nhiều thời gian tại trung tâm chạy thận nhân tạo và sẽ có các mối quan hệ mới với những người tại đó. Điều này có nghĩa họ sẽ có một phần cuộc sống mà bạn không thuộc về. Bạn có thể sẽ có cảm giác bị bỏ rơi và điều này là hoàn toàn bình thường. Bạn nên chia sẽ những điều này với người bệnh và những người bạn thân thiết. 

Bạn sẽ có thêm thời gian cho bản thân

Vì người bạn chăm sóc sẽ dành nhiều giờ tại bệnh viện, bạn có thể tận dụng thời gian này để làm những việc riêng của mình mình. Có thể chỉ là làm vài việc vặt ở nhà, ra ngoài gặp gỡ bạn bè hay làm việc, hãy tận dụng những khoảng thời gian này để làm những điều bạn thích. Đây là điểm khác biệt chính giữa chạy thận nhân tạo tại bệnh viện so với chạy thận nhân tạo tại nhà.

Đặt nhiều câu hỏi

Khi bắt đầu, bạn sẽ phải đưa ra nhiều lựa chọn và sẽ có rất nhiều thông tin mới phải xử lý. Việc đặt nhiều câu hỏi hoặc cảm thấy bối rối là điều hoàn toàn bình thường. Các nhân viên y tế tại bệnh viện sẽ dành thời gian để giải quyết những vấn đề này với bạn. Hãy nhớ rằng theo thời gian, việc điều trị lọc máu sẽ trở thành thường qui và quen thuộc.

Tập thói quen quan sát khi ở nhà

Bạn nên lưu ý các chi tiết về những gì đang xảy ra trong cuộc sống của người bệnh để có thể hỗ trợ họ trong các cuộc thảo luận với bác sĩ. Như là:

• Những triệu chứng khác như cảm lạnh hay cúm
• Những thay đổi trong giấc ngủ
• Những thay đổi về tinh thần và hành vi
• Những khó khăn trong hoạt động 
• Những thắc mắc về điều trị của người bệnh và bạn 

Bạn có thể tập thói quen ghi ghép để đảm bảo tất cả những chi tiết quan trọng được nắm bắt. Điều này cũng có thể giúp bạn ứng phó với những thay đổi.